Dược sĩ Phạm Hà
Viêm xoang họng là bệnh hô hấp phổ biến, đặc trưng bởi tình trạng đau họng trong thời gian dài kèm theo cảm giác nóng rát, ngứa và khô cổ họng. Các triệu chứng này thường xảy ra vào buổi sáng kèm theo ho đờm rất khó chịu. Vậy tại sao viêm xoang lại gây đau họng và điều trị thế nào?
Tại sao viêm xoang gây đau họng?
Viêm xoang là tình trạng lớp màng niêm mạc lót trong lòng các xoang bị nhiễm trùng. Bình thường, các xoang trên mặt là những khoang rỗng chứa đầy khí. Tuy nhiên, khi xoang bị tắc nghẽn, chúng sẽ chứa đầy các chất lỏng dẫn đến phù nề, hẹp lỗ xoang, tạo điều kiện thuận lợi cho vi khuẩn xâm nhập và phát triển. Kết quả là dịch, mủ chảy xuống họng gây ra những triệu chứng ở họng như đau, khô và ngứa rát.
Ngoài ra, viêm xoang còn gây ho kéo dài, lâu ngày cũng dẫn tới viêm họng. Ho do viêm xoang có thể đến từ những nguyên nhân sau:
- Ô nhiễm môi trường: Bụi bẩn khi xâm nhập vào khoang mũi sẽ khiến mũi sưng tấy, đỏ và viêm. Nếu dịch mũi liên tục chảy xuống cổ họng sẽ kích thích phản xạ ho.
- Dị ứng: Các chất dị ứng trong không khí như phấn hoa, nấm mốc… có thể gây kích ứng niêm mạc mũi, họng tạm thời. Trong trường hợp vẫn tiếp xúc với những tác nhân này, tình trạng viêm sẽ ngày càng nặng hơn.
- Polyp: Trong khoang mũi có polyp sẽ khiến các khoang bị chặn, dịch mủ ứ đọng lâu ngày sẽ cản trở việc hô hấp, dẫn đến ho và tăng sản xuất chất nhầy ở cổ họng.
Dịch chảy từ mũi, xoang xuống khoang họng có thể gây kích ứng và đau họng
>>> Xem thêm: Trào ngược họng thanh quản: Muốn hết viêm họng cần hiểu rõ
Nhận biết đau họng do viêm xoang bằng cách nào?
Đau họng có thể chỉ là một triệu chứng của cảm lạnh và sẽ tự hết trong vài ngày. Ngược lại, đau họng do viêm xoang thường diễn tiến trong thời gian dài, lặp đi lặp lại và mức độ ngày càng nặng nề.
Để biết cổ họng bị đau có phải do viêm xoang hay không, bạn hãy dựa vào các triệu chứng dưới đây:
- Áp lực xoang.
- Đau trên mặt, bao gồm tai, mắt và răng.
- Đau họng dai dẳng kèm theo khô, ngứa và vướng víu cổ họng.
- Đờm nhầy dính đặc ở cổ họng, thường xảy ra vào buổi sáng khi thức dậy.
- Khàn giọng hoặc nghiêm trọng hơn là mất hẳn tiếng.
- Ho lâu ngày không dứt.
Điều trị viêm xoang họng ra sao?
Sau khi có chẩn đoán chính xác viêm họng là do viêm xoang, bác sĩ sẽ đưa ra phác đồ điều trị thích hợp. Hiện nay, điều trị viêm xoang họng cần kết hợp đồng thời giữa việc loại bỏ nguyên nhân và làm giảm triệu chứng.
Điều trị nguyên nhân cơ bản
Nguyên nhân gây đau họng là viêm xoang, vì vậy cần điều trị bệnh lý này trước để cả hệ hô hấp khỏe mạnh. Nếu chỉ làm giảm họng, viêm xoang sẽ tiếp tục tái diễn và chảy dịch xuống họng dẫn tới viêm.
Theo đó, khi viêm xoang được xác định do vi khuẩn, thuốc kháng sinh chính là giải pháp hữu hiệu. Kháng sinh giúp kìm hãm sự phát triển của vi khuẩn, từ đó ngăn chặn nhiễm trùng và giảm viêm xoang. Khi nhiễm trùng xoang được kiểm soát, đau họng cũng giảm dần bởi nguyên nhân gây ra vấn đề đã bị loại bỏ. Ngoài thuốc kháng sinh, thuốc chống phù nề hay thuốc co mạch cũng sẽ được sử dụng nhằm giúp đường thở thông thoáng hơn, hỗ trợ quá trình dẫn lưu dịch giữa các xoang.
Bên cạnh việc dùng thuốc, trong trường hợp bệnh nhân bị viêm xoang họng có tiền sử hút thuốc lá hay sử dụng rượu bia thì cần giảm những thói quen này. Lý do là bởi, rượu làm cơ thể mất nước và gây khô cổ họng, trong khi khói thuốc lá có thể khiến các xoang bị viêm nặng hơn.
Từ bỏ thói quen hút thuốc lá sẽ giúp giảm đau họng và viêm xoang
Điều trị triệu chứng
Song song với việc điều trị nguyên nhân gây viêm xoang, bạn có thể dùng thêm một số loại thuốc sau để cải thiện triệu chứng đau, giảm cảm giác khó chịu ở cổ họng:
- Thuốc thông mũi: Có tác dụng làm khô khoang mũi, giúp giảm tiết chất nhầy nên bạn sẽ thấy dễ thở hơn. Tuy nhiên, bạn không nên dùng thuốc kéo dài vì có thể gây sung huyết mũi, hẹp đường thở và buộc phải tăng liều ở những lần sau.
- Thuốc giảm đau: Thuốc giúp giảm đau họng và áp lực trên mặt.
- Thuốc chống viêm corticosteroid: Thuốc có tác dụng giảm viêm nhiễm ở xoang và hầu họng.
>>> Xem thêm: Viêm họng hạt kiêng gì và nên ăn gì? - Chìa khóa vàng để hết đau rát
Phòng tránh viêm xoang họng thế nào?
Viêm xoang họng rất dễ tái phát, nhất là những thời điểm giao mùa, thời tiết thay đổi và không khí ô nhiễm. Do đó, cùng với việc điều trị các nguyên nhân cơ bản, bạn cần xây dựng một chế độ ăn uống và sinh hoạt lành mạnh để giảm thiểu tối đa viêm nhiễm quay trở lại. Cụ thể:
- Bổ sung đầy đủ chất dinh dưỡng cho cơ thể, tăng hàm lượng rau củ quả hàng ngày. Tránh ăn các thực phẩm cay nóng vì rất dễ gây kích ứng cho niêm mạc họng.
- Vệ sinh môi trường sống, hạn chế tiếp xúc với các tác nhân gây dị ứng như nấm mốc, lông vật nuôi…
- Massage mặt giúp làm giãn các mạch máu, cải thiện quá trình tuần hoàn, thúc đẩy máu lưu thông dễ dàng hơn. Massage cũng hỗ trợ dịch nhầy trong mũi loãng ra, từ đó bạn có thể xì mũi để loại bỏ chúng nhằm hạn chế dịch mủ chảy xuống họng.
- Xông hơi mũi: Biện pháp này có tác dụng khai thông đường thở, đẩy dịch nhầy ra ngoài, hỗ trợ giảm áp lực từ các chất nhầy đè nén lên xoang. Bạn có thể xông hơi với nước nóng hoặc thêm một số loại tinh dầu như sả, chanh…
- Tắm nước nóng: Giống như xông hơi, tắm nước nóng cũng giúp mở đường thở nhanh chóng. Hơi nước nóng sẽ làm ẩm, đánh tan chất nhầy ở mũi và các xoang, đồng thời tạo cảm giác thư thái cho bạn.
- Sử dụng các sản phẩm hỗ trợ từ thảo dược như rẻ quạt, bán biên liên, bồ công anh, sói rừng. Một nghiên cứu được thực hiện tại Trung Quốc vào năm 2015 cho thấy, thân và rễ rẻ quạt có chứa các hợp chất như isoflavonoid, flavonoid, iridal-triterpenoid. Những hoạt chất này có tác dụng như kháng sinh thực vật giúp chống viêm, giảm đau, đồng thời ức chế một số loại vi khuẩn gây viêm đường hô hấp, trong đó có viêm họng. Thêm nữa, các thảo dược trên còn có khả năng tăng cường hệ miễn dịch đường hô hấp, nâng cao sức đề kháng. Mới đây, theo khảo sát của Tạp chí Kinh tế Việt Nam, sản phẩm chứa cả 4 thảo dược này được 90,8% người tiêu dùng hài lòng khi sử dụng.
Rẻ quạt chứa các hoạt chất có tác dụng chống viêm, giảm đau nên rất phù hợp với người bị viêm xoang họng
Viêm xoang họng có rất nhiều nguyên nhân nên muốn điều trị hiệu quả cần khắc phục các tác nhân kích thích, từ đó làm giảm những triệu chứng ở cổ họng. Vệ sinh tai mũi họng thường xuyên và ăn uống hợp lý sẽ giúp bạn kiểm soát viêm xoang, viêm họng hiệu quả, lâu dài.
Nếu còn câu hỏi về chủ đề trên, bạn hãy bình luận phía dưới để được giải đáp một cách cụ thể nhất!
Nguồn tham khảo
https://www.newyorkent.com/2017/06/01/can-sinus-infection-cause-sore-throat/
https://www.fastmed.com/health-resources/sinus-infection-strep-throat/
https://www.kaplansinusrelief.com/blog/does-a-sinus-infection-cause-sore-throat/
