Rẻ quạt là một vị thuốc quý được sử dụng lâu đời trong các bài thuốc trị viêm đường hô hấp trên, khản tiếng, mất tiếng rất hiệu quả. Các bệnh lý viêm đường hô hấp trên hay gặp như viêm họng, viêm amidan, viêm thanh quản chiếm tỉ lệ lớn trong các bệnh lý hô hấp. Vậy tác dụng của rẻ quạt như thế nào với các bệnh lý này?

Rẻ quạt ứng dụng trong điều trị bệnh viêm họng, giảm khản tiếng

Rẻ quạt có tên gọi xạ can có tên khoa học Belamcanda chinensis. Đây là loại cây thảo sống nhiều năm. Thân rễ mọc bò, lá hình mác mọc thẳng. Cụm hoa phân nhánh và cuống hoa dài màu vàng cam đốm tím.

Ở Việt Nam, cây phân bố ở các bãi hoang hoặc dưới chân núi đá vôi ở các tỉnh như Thanh Hóa, Ninh Bình, Quảng Ninh, Lạng Sơn... Loại cây này rất dễ trồng và thường được người dân trồng trong vườn nhà hoặc trong các vườn thuốc của cơ sở y tế.

Trong y học cổ truyền, rẻ quạt được sử dụng rất nhiều trong các bài thuốc trị viêm nhiễm trong cơ thể, đặc biệt là viêm đường hô hấp trên như viêm họng viêm amidan, viêm thanh quản, tác dụng long đờm, giảm ho... Ngoài ra, rẻ quạt còn có tác dụng hạ sốt, chữa các bệnh lý khác như: đại tiểu tiện không thông, đau bụng kinh,...

            Các tác dụng vượt trội của rẻ quạt là do thành phần của rẻ quạt là các chất flavonoid, isoflavonoid, iridal-tritecpenoid trong thân rễ và benzoquinon, phenol trong hạt. Ngoài ra trong thân rễ rẻ quạt còn có thành phần tectorigenin và tectoridin, chất tectoridin khi vào cơ thể theo đường uống sẽ phân hủy thành tectorigenin có tính kháng viêm rất mạnh.

Tính an toàn và tác dụng kháng viêm đường hô hấp trên của rẻ quạt đã được Tiến sĩ Lê Minh Hà cùng các cộng sự thuộc phòng hóa dược - Viện Hóa học các hợp chất thiên nhiên - Viện khoa học công nghệ Việt Nam đánh giá qua việc tách chiết các thành phần và thử nghiệm trên động vật thực nghiệm.